Hoe te bewaren

Aardappels zijn makkelijk te bewaren. Ze houden van een koele en donkere omgeving omdat ze anders van kleur veranderen en smaak verliezen. Leg ze daarom bijvoorbeeld in de kelder of in de garage. Op die manier blijven de aardappels nog maanden lekker. Aardappels kunnen ook te koud worden en dan "vriezen ze dood". Leg de aardappels dus niet in de koelkast of vriezer.

Wij bewaren onze voorraad in een grote aardappelschuur die ervoor gemaakt is om de aardappels in een optimale omgeving te bewaren. Er komt bijna nooit licht bij en het is er altijd koel.

Aardappels in de kunst

De aardappeleters (Vincent van Gogh)

In 1885 schilderde Vincent van Gogh de aardappeleters in Nuenen. Dit wereldberoemde schilderij hangt nu in het Van Gogh museum in Amsterdam, maar is al de hele wereld over geweest.

Hij schilderde expres in donkere kleuren en gaf de boeren ruwe handen en gezichten. Hij deed dit om de realiteit van het harde boerenleven te laten zien. De correctheid van de lichamen waren minder belangrijk voor hem.

Geïnspireerd door Jozef Israëls, werd dit doek samengesteld als een soort meesterproef. Hierdoor zou Van Gogh erkend worden als een van de meesterschilders van zijn tijd. Maar het doek kreeg veel kritiek, het zou te donker zijn. Van Gogh kreeg weinig erkenning in zijn Leven.

Boerenvrouw aardappels schillend (Suze Robertson)

Susanne Bisschop-Robertson schilderde tussen 1875 en 1922 Boerenvrouw aardappels schillend. Dit schilderij is nu te bekijken in het Rijksmuseum in Amsterdam. Ze woonde in Den Haag, maar heeft door heel het land geschilderd.

Susanne Robertson trouwde met Richard Bisschop, ook een schilder. Zij kregen een kind, genaamd Sara. Ook zij werd een schilder en samen hebben Susanne en Sara geschilderd en tentoongesteld.

De aardappeloogsters (Henk de Court Onderwater)

Henk de Court Onderwater uit Dordrecht is (voor ons) wat dichter bij huis . Een zoon van een bekende handelsfamilie die koos voor de schilderkunst. Tussen 1895 en 1905 schilderde hij de aardappeloogsters, een schilderij dat nu beroemd is. In zijn leven leerde hij in Parijs en heeft hij gewoond in Heeze, Volendam, Dordrecht en Laren. Hij werd erkend als een groot schilder en won de Willink van Collenprijs.

Zijn werken bestonden voornamelijk uit boereninterieurs volgens de Larense school. Verder maakte hij veel portretten, waaronder een zelfportret. Zijn werken verkochten goed en hij kreeg goede recensies.

Waar komt de aardappel vandaan?

De aardappel is echt een Nederlands ding en we eten hem al zolang de mens kan heugen, toch? Een ding weten we zeker, de aardappel heeft een lange geschiedenis, maar zo Europees is 'ie eigenlijk niet.

De aardappel komt oorspronkelijk uit... Zuid-Amerika! Rond 1536 werd de eerste aardappel meegenomen uit Chili of Peru naar Europa door een Spaanse ontdekkingsreiziger. De aardappel werd toen al honderden jaren verbouwd in dat gebied door de Inca's. Waarschijnlijk komt de eerste aardappelplant uit Zuid-Peru, dit weten we door DNA onderzoek.

Monniken namen de aardappel mee vanuit Spanje door heel Europa door ze te planten in kloostertuinen. Rond 1640 werden ze verbouwd in Groningen, en later in 1689 in Amsterdam.

Het duurde nog lang voor wij Nederlanders gewend waren aan de nieuwe knol. Mensen in die tijd zagen de aardappel als varkensvoer en boeren wilden de plant (met giftige bessen) niet telen. Pas vroeg in de 18de eeuw werd de aardappel gezien als gelijkwaardige voedselbron. Vanaf toen had de aardappel een open weg naar de harten van de Nederlanders!

De zoete aardappel heeft hetzelfde traject gevolgd, maar werd pas veel later populair in Europa. In Azië en Noord- en Zuid-Amerika is deze aardappel veel bekender.

Wat zit er eigenlijk in een aardappel?

We weten dat een aardappel gezond is, maar waarom eigenlijk? Onze huis tuin en keuken aardappel bevat meer voedingsstoffen dan dat u misschien dacht! (alle hoeveelheden per 100 gram)

Water

Het grootste gedeelte van een gemiddelde aardappel bestaat uit water. Met zo'n 77 gram is het niet gek dat een aardappel kan krimpen of "bevriezen". Het water verdampt langzaam uit de aardappel en wordt dus kleiner, gelukkig gaat dit niet zo snel! Water is goed voor ieder mens, want een mens bestaat ook voor zo'n 55 tot 60% uit water, en dat moet aangevuld worden.

Koolhydraten

Dan komen de koolhydraten, met ongeveer 19 gram. Koolhydraten zijn de brandstof die wij nodig hebben om te bewegen en om te leven. De koolhydraten bestaan uit twee groepen, simpel gezegd de suikers (Mono- en disachariden) en het zetmeel (Polysachariden). Van de 19 gram koolhydraten is er ongeveer 1 gram suiker dat snel verteert en 18 gram zetmeel wat iets langzamer verteert. Bij allebei wordt het grootste gedeelte omgezet in glucose binnen 1-2 uur, en dat wordt weer energie!

Eiwit en energie

Als tweede bron van energie is er nog het eiwit/ proteïne. In onze 100 gram zit zo'n 2 gram eiwit die nodig is voor het bouwen en herstellen van spieren. Samen met de koolhydraten zorgen de eiwitten voor 371kJ aan Energie, of 88kcal.

Vitamines en mineralen

Aan vitamines en mineralen zit er een hoop in zo'n kleine hoeveelheid. Al deze vitamines en mineralen zijn broodnodig in een lichaam om gezond te blijven. Op een rijtje: Vitamine B1 0,12mg, vitamine B2 0,04mg, vitamine B6 0,30mg, vitamine C 14mg, Vitamine E 0,1mg.

Calcium 6mg, Fosfor 60mg, Ijzer 0,5mg, Jodium 2µg, Kalium 450mg, Koper 0,09mg, Magnesium 22mg, Selenium 1µg, Zink 0,37mg.

Natrium 0,002 gram en zout 0,005 gram.

Bron: Voedingscentrum.nl

Jute

Wij proberen onze aardappels zo veel mogelijk in jute zakken te bezorgen. Dat deden boeren vroeger ook al en wij hadden nog veel jute zakken liggen. Maar waarom werden die zakken vroeger eigenlijk gebruikt? En is er niet een duurzamere zak?

De jute plant (Corchorus) groeit in warme en vochtige gebieden zoals india en china. Sommige soorten van deze plant kunnen zelfs gegeten worden. In 1838 werd in Schotland ontdekt hoe je jute machinaal kan verwerken tot van alles en nog wat. Sinds toen is jute enorm populair geworden. Het wordt gebruikt om touw, papier, zakken, gordijnen, stoelbekleding en nog veel meer van te maken.

De voordelen van jute zijn dat het erg goedkoop is om te groeien en er hoeft geen bos voor gekapt te worden omdat het een heel dicht gewas is wat snel groeit. Verder is het product biologisch afbreekbaar, het kan dus in de grond gebruikt worden tegen bodem erosie en het mag dus in de groene bak! Het groeien is enorm milieu vriendelijk, meer dan twee keer milieuvriendelijker dan katoen.

Nu weten we weer waarom wij de op een na meest gebruikte vezel gebruiken. Het is goed, goedkoop en milieuvriendelijk. En natuurlijk al helemaal als wij diezelfde zakken jaren opnieuw blijven gebruiken!

Vroeger

Vroeger werden aardappels in grote hoeveelheden onder de grond bewaard, omdat er nog geen gekoelde magazijnen waren. Ze werden in een speciale ruimte gelegd zodat ze nog lang mee konden. Deze ruimtes werden aardappelkelders genoemd en die kon je door heel Nederland vinden. Tegenwoordig liggen aardappels in grote schuren in kisten, maar het idee is hetzelfde.